Międzynarodowy Dzień Ptaków, ustanowiono już w 1906 dla zwrócenia uwagi na zagrożenia przed jakimi stoją ptaki, oraz zachęcenie ludzi do zaangażowania się w ich ochronę. Obchodzony jest corocznie dnia 1 kwietnia.1 października zaś obchodzimy Światowy Dzień Ptaków. Celem obu świąt jest zwrócenie uwagi na zagrożenia przed jakimi stoją ptaki, oraz zachęcenie ludzi do zaangażowania się w ich ochronę.
Na świecie żyje około 10 tysięcy gatunków ptaków, z czego ponad 1250 gatunków zagrożonych jest wyginięciem, co stanowi 13% wszystkich gatunków ptaków!
Kilka informacji dotyczących skrzydlatych:
Ptaki (Aves) – stałocieplne zwierzęta z podtypu kręgowców, zdolne do latania dzięki odpowiednio przekształconym kończynom pokrytym piórami. Na świecie istnieje około 10 tysięcy gatunków ptaków, żyjących w różnych strefach klimatycznych i warunkach środowiskowych. Ptaki zasiedlają wszystkie typy ekosystemów na Ziemi i zamieszkują wszystkie kontynenty. Liczne gatunki migrują w poszukiwaniu pożywienia, lepszych warunków rozrodczych i klimatycznych. Najmniejszym gatunkiem ptaka jest kilkucentymetrowy koliberek hawański, największym struś, sięgający około 2,7 m. Działem zoologii skupiającym się na ptakach jest ornitologia. Wiele ptaków pełni funkcje użytkowe, głównie w kontekście stanowienia pokarmu dla człowieka. Część z nich, np. papugi, stały się zwierzętami domowymi. Człowiek od zarania dziejów miał zresztą bliski kontakt z ptakami. Ptaki opiekują się swoim młodym potomstwem, ochraniają je i zdobywają dla niego pożywienie. Żyją wraz z innymi przedstawicielami gatunku, bronią razem swojego terytorium, chronią je przed drapieżnikami, biorą udział we wspólnych polowaniach czy w odstraszaniu przeciwnika. Porozumiewają się między sobą za pomocą śpiewu oraz sygnałów dźwiękowych i wizualnych. Ptaki oraz nietoperze są jedynymi zdolnymi do aktywnego latania kręgowcami. Nietoperze należą jednak do ssaków. Odróżnia je od ptaków nie tylko brak upierzenia, ale przede wszystkim sposób rozmnażania i rozrodu. Niektóre z ptaków na drodze ewolucji utraciły zdolność latania. Są to m.in. struś, pingwin, kiwi – mówimy o nich, że stały się wtórnie nielotne.Dlaczego po uderzeniu asteroidy wymarły dinozaury a ptaki przeżyły? Około 66 milionów lat temu gigantyczna asteroida uderzyła w to, co obecnie jest Półwyspem Jukatan w Meksyku. Konsekwencje tego zdarzenia były naprawdę poważne: z powierzchni Ziemi zniknęło 75 procent gatunków roślin i zwierząt. Paleontolodzy przypuszczają, że ptakom udało się przetrwać wymieranie kredowe, ponieważ ich dzioby pozwoliły im wydobywać nasiona i orzechy ze zniszczonych lasów. Umożliwiło im to zmianę diety – zaczęły żywić się twardymi pokarmami, takimi jak nasiona i orzechy. Ewolucja wyposażyła również ptaki w odpowiednio przystosowane do tego celu żołądki. W tym samym czasie dinozaury nadal opierały się przede wszystkim na roślinności, której – po uderzeniu asteroidy – było coraz mniej. W efekcie królujące przez dziesiątki milionów lat organizmy wyginęły w ciągu 20-30 lat.
Z okazji święta zachęcamy do bardziej uważnego przyjrzenia się ptakom. Aby je obserwować nie trzeba robić dalekich wypraw – na początek zajrzyjmy do ogrodu, parku czy na skwerek. Nawet w mieście, wśród domów możemy rozpocząć swoją przygodę z ptakami. Wystarczy spojrzeć na świat trochę innym okiem – z odrobiną uwagi i cierpliwości.:)
Tekst: D.Warzyńska – Badura
Zdjęcia: D.Sommerfeld
