Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris) to miły i sympatyczny gryzoń, którego możemy spotkać w lesie lub w parku. Zamieszkuje dziuple, lub gniazda ptaków znajdujących się w koronach drzew, zwykle w rozwidleniu gałęzi. Często buduje gniazda od podstaw, wykorzystując do tego trawy, drobne gałęzie i mech.
Wiewiórki są aktywne w dzień, najbardziej rano i po południu. Prowadzą samotne życie, rzadko łączą się w pary. Nie zapadają w sen zimowy, ale mogą ograniczać opuszczanie gniazda.
Żywią się nasionami (z szyszek, bukwi, żołędziami i orzechami ) oraz pączkami drzew, grzybami, owocami, ale również wyjadają ptasie jaja, a czasami nawet pisklęta.
Wiewiórki wyróżniają się dużą pracowitością w czasie pory jesiennej, kiedy to gromadzą zapasy żywności na zimę. Często można spotkać je zakopujące orzechy laskowe, włoskie czy orzeszki buka. Zgromadzone na zimę zapasy, są najczęściej większe niż potrzeby danej wiewiórki. Stąd też gryzonie te przyczyniają się do naturalnego rozwoju niektórych roślin.
Zagrożeniem dla wiewiórek jest wirus Squirrel poxvirus, który rozpowszechnia się w zachodniej Europie wraz z ekspansją wiewiórki szarej, sprowadzonej z Ameryki Północnej. Na wiewiórki polują ptaki drapieżne (puchacze, jastrzębie) oraz kuny.
Wiewiórka pospolita w Polsce od 2011 r. podlegała ochronie ścisłej, a od 2014 r. ochronie częściowej.
Na terenie Oddziału Terenowego Nadpilicznych Parków Krajobrazowych w pierwszych latach XXI w. populacja wiewiórki bardzo zmalała. Od 2017 – 2018 roku notujemy odbudowę populacji – poprawę liczebności tego gryzonia. Czynnikiem poprawiającym stan tego gatunku są lekkie i bezmroźne zimy.(KK)(fot.P.Wypych)