Święto ustanowione zostało przez Zgromadzenie Ogólne ONZ 19 grudnia 1994 roku. Obchodzimy je corocznie 16 września dla upamiętnienia podpisania protokołu montrealskiego (1987) w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową.
W 1985 roku państwa Wspólnoty Europejskiej podpisały konwencję wiedeńską w sprawie ochrony warstwy ozonowej. Dwa lata później uzgodniono porozumienie zwane protokołem montrealskim, na mocy którego rządy, naukowcy i przemysł zobowiązywali się do współpracy na rzecz ograniczenia emisji gazów powodujących zubażanie warstwy ozonowej oraz prowadzenia badań nad skutkami zaniku warstwy ozonowej.
Ozonosfera jest warstwą ochronną bardzo ważną dla życia na Ziemi. Chroni przed promieniowaniem ultrafioletowym, które jest szkodliwe dla organizmów żywych. Dzięki niej jest możliwe życie na lądzie. Pochłania ona całkowicie promieniowanie UV-C, częściowo promieniowanie UV-B, a przed promieniowaniem UV-A chroni tylko w niewielkim stopniu.
Życie na Ziemi nie byłoby możliwe bez światła słonecznego. Jednak ilość energii słonecznej docierającej do naszej planety jest zbyt duża. Większość szkodliwego promieniowania utrafioletowego Słońca pochłania tzw. warstwa ozonowa. Jest to delikatna osłona zbudowana z gazu składającego się z trzech atomów tlenu, dzięki której na Ziemi może rozwijać się życie jakie znamy. Pod koniec lat 70. XX wieku naukowcy odkryli, że działalność człowieka przyczynia się do spadku stężenia ozonu w atmosferze ziemskiej i powstania tzw. dziury ozonowej. Główną przyczyną zjawiska była emisja gazów zubożających warstwę ozonową (ODS), stosowanych w aerozolach i chłodziarkach, takich jak lodówki i klimatyzatory. Powstanie dziury ozonowej niosło ze sobą poważne zagrożenia dla zdrowia człowieka (rak skóry i zaćma), badania potwierdziły również, że zwiększone dawki promieniowania UV uszkadzają rośliny, uprawy oraz ekosystemy.
Oczekuje się, że wskutek działań podjętych dla ratowania ozonosfery, w połowie XXI wieku zregeneruje się ona do poziomu sprzed 1980 roku.
Opr.D.WB.
