W Sulejowskim Parku Krajobrazowym, w Szarbsku ostatnie kilkanaście lat swego życia spędził wybitny zoolog, profesor nauk weterynaryjnych Marcjan Żurawski. Marcjan Fryderyk Żurawski (1848 – 1933?/1932) był profesorem Charkowskiego Instytutu Weterynaryjnego oraz docent Instytutu Weterynaryjnego w Warszawie. W 1870 ukończył z wyróżnieniem Szkołę Weterynaryjną w Warszawie. W 1871 w Instytucie Weterynaryjnym w Dorpacie uzyskał stopień magistra nauk weterynaryjnych na podstawie pracy „O kulawiźnie koni”.
W latach 1871-1874 wykładał na stanowisku nauczyciela w Szkole Weterynaryjnej w Warszawie. Na wszystkich uczelniach Marcjan Żurawski przejawiał patriotyczną postawę, walcząc z carskimi represjami dotyczącymi polskich studentów i polskiej kadry naukowej. W 1874 roku został, w ramach akcji rusyfikacji przeniesiony służbowo do Charkowskiego Instytutu Weterynaryjnego. Prowadził w Charkowie wykłady początkowo na stanowisku docenta, a następnie na stanowisku pełniącego obowiązki profesora nadzwyczajnego. W 1879 r., na własną prośbę, powrócił na stanowisko wykładowcy w Szkole Weterynaryjnej w Warszawie, a w 1889 r., po przekształceniu Warszawskiej Uczelni Weterynaryjnej w Instytut Weterynaryjny był docentem tejże uczelni. W okresie 1893-1896 pracował najpierw jako lekarz kwarantanny na Pradze, następnie jako weterynarz gubernialny warszawski. W 1908 odszedł na emeryturę. Osiadł w Szarbsku gdzie posiadał majątek ziemski, przez 18 lat był wybierany sędzią ziemskim, własnym kosztem i staraniem zorganizował miejscową ochotniczą straż pożarną. W 1919 r. otrzymał propozycję objęcia stanowiska w Studium Weterynarii Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, której nie przyjął ze względu na zły stan zdrowia. Profesor Żurawski był autorem wielu prac naukowych z zakresu nauk weterynaryjnych, opracował wiele wynalazków i patentów w zakresie tej nauki, za co dostał wiele nagród m.in.: „Wielki Medal Srebrny” oraz wyróżnienie, Wystawa Przyrodniczo-Lekarska, Kraków, 1891 – opracowanie i wdrożenie do praktyki oftalmoskopu weterynaryjnego; odznaczenie oraz nagroda, Wystawa Towarzystwa Politechnicznego, Lwów, 1892 – opracowanie i wykonanie stołu operacyjnego dla dużych zwierząt; wyróżnienie, Wystawa Światowa, Paryż, 1900 – opracowanie protezy oka, odtwarzającej obrazy i barwy naturalne; dyplom uznania, Wystawa Przyrodniczo-Lekarska i Higieniczna, Lwów, 1907 – opracowanie tablic dydaktyczno-naukowych.
Tekst i zdjęcia: PW
