W miniony weekend odbyło się po raz czwarty liczenie łabędzi czarnodziobych w Polsce w ramach liczeń prowadzonych przez Swan Specialist Group. Corocznie, w grudniu prowadzone są liczenia tych ptaków mające na celu określenie sukcesu lęgowego w minionym sezonie lęgowym. Podczas liczenia w 2015 roku oceniono liczebność populacji zimującej w Europie na około 20 000 os. Z gatunkiem tym dzieje się niestety coraz gorzej (a jedną z przyczyn jest właśnie słaby sukces lęgowy). Udział młodych na zimowiskach zazwyczaj wynosi ok. 10% zaś śmiertelność dorosłych ptaków rocznie szacowana jest na nawet 15%. Polska, ze względu na coraz łagodniejsze zimy i wzrost upraw kukurydzy pełni coraz ważniejszą rolę jako zimowisko łabędzia czarnodziobego. Liczba łabędzi czarnodziobych przebywających w grudniu w Polsce wzrasta - w latach 2018–2020 było to odpowiednio 700, 1200, 1280 i 1321 os. Należy zaznaczyć, że obecnie panujące warunki atmosferyczne na pewno będą miały istotny wpływ na ilość przebywających w tym roku w Polsce łabędzi czarnodziobych.
Łabędź czarnodzioby to jeden z gatunków, który w wyniku zmian klimatycznych zmienił swoje trasy wędrówki. Niegdyś pojawiał się w Polsce bardzo rzadko i dopiero od połowy lat 70 ubiegłego wieku zaczął regularnie migrować przez nasz kraj. Gatunek ten jednak nadal nielicznie zimował i dopiero w ostatnich latach zaczął regularnie zimować w większej ilości szacowanej na 300-500 os. co jest związane m.in. z łagodnymi zimami. W ostatnich latach również zaczął regularnie gatunek ten zimować w cofce zbiornika Sulejowskiego na terenie Sulejowskiego Parku Krajobrazowego, zwykle jednak pojawiał się tam nieco później co wiązało się z późnym zamarzaniem stawów rybnych i bezśnieżnym zimami. W tym roku jednak warunki sprawiły, że ptaki już się pojawiły na zbiorniku, dlatego postanowiłem policzyć przebywające tu łabędzie. Naliczyłem w sumie 24 łabędzie czarnodziobe niestety tylko jeden z nich był ptakiem młodym tegorocznym. Dodatkowo przebywało tutaj aż 32 łabędzie krzykliwe, które również w ostatnich latach regularnie tutaj zimują. Wyniki z akcji zostały przekazane do koordynatora krajowego.
Źródło:
Beekman J., Koffijberg K., Wahl J., Kowallik C., Hall C., Devos K., Clausen P., Hornman P., Laubek B., Luigujoe L., Wieloch M., Boland H., Svazas S., Nilsson L., Stipniece A., Keller V., Gaudard C., Degen A., Shimmings P., Larsen B.H., Portolou D., Langendoen T., Wood K.A., Rees E.C. 2019. Long-term population trends and shifts in distribution of Bewick’s Swans Cygnus columbianus bewickii wintering in northwest Europe. Wildfowl, Special Issue 5: 73–102.
Ławicki Ł., Wylegała P., Wieloch M., Sikora A., Grygoruk G., Dombrowski A., Chmielewski S., Lenkiewicz W., Włodarczyk R. 2011. Liczebność i rozmieszczenie łabędzia czarnodziobego Cygnus columbianus bewickii w Polsce wiosną 2010 roku. Ornis Pol. 52: 196–210.
Wood, K.A., Nuitjen, R.J.M., Newth, J.L., Haitjema, T., Vangeluwe, D., Ioannidis, P., Harrison, A.L., Mackenzie, C., Hilton, G.M., Nolet, B.A. & Rees, E.C. 2018. Apparent survival of an Arctic-breeding migratory bird over 44 years of fluctuating population size. Ibis 160: 413–430.
Wylegała P., Sikora A., Janiszewski T., Lenkiewicz W., Grygoruk G. 2019. Występowanie, stan ochrony i propozycja monitoringu łabędzia czarnodziobego Cygnus columbianus bewickii w Polsce. Ornis Pol. 60: 245–268.