Rybitwa czarna (Chlidonias niger) to niewielki ptak o długość ciała: 24-27 cm. Charakteryzuje się czarnym ubarwieniem głowy i tułowia oraz szarych skrzydłach i ogonie. Lata lekkim lotem nad wodą podejmując zdobycz z powierzchni wody, ale bez nurkowania. Gniazduje kolonijnie w niskiej roślinności wynurzonej, na kożuchach pływających szuwarów itp. Gatunek jest umieszczony w Czerwonej Księdze Ptaków Ziemi Łódzkiej w kategorii CR – krytycznie zagrożony. Jego populacja jest w kraju szacowana na 2-3 tysiące par, a na terenie Ziemi Łódzkiej obecnie na 150 par (choć jej liczebność może się znacząco wahać pomiędzy poszczególnymi sezonami). Została umieszczona na Czerwonej liście ptaków Polski w kategorii VU – gatunek narażony.
Od tego roku rybitwa czarna została dodatkowo objęta Monitoringiem Ptaków Polski w ramach Monitoring Rybitw Bagiennych (MCH). Będą nim objęte wszystkie najważniejsze krajowe stanowiska lęgowe trzech gatunków podstawowych – rybitwy czarnej, rybitwy białoskrzydłej i rybitwy białowąsej. Celem programu będzie coroczne śledzenie zmian liczebności wszystkich gatunków objętych monitoringiem. MCH będzie realizowany na niemal 200 powierzchniach próbnych w całej Polsce w tym również na Zbiorniku Sulejowskim, który jest ważnym ostoją tego gatunku w skali kraju. Rybitwy gniazdują tu w cofce zbiornika, w tym roku odnotowałem ich aż 64 pary w 4 koloniach. Gniazda tych ptaków są tu bardzo narażone na zmiany poziomu wody w zbiorniku, zarówno spuszczenie jak i podniesienie poziomu wody może skutkować zniszczeniem lęgów. Gdy woda zostanie nadmiernie upuszczona gniazda mogą stać się dostępne dla drapieżników lądowych takich jak np. lis, gdy zaś woda się nadmiernie podniesie gniazda mogą zostać zalane. Dlatego ważne jest, aby w okresie lęgowym utrzymywać w miarę stały poziom piętrzenie nawet z tendencją do powolnego spadku, który jest mniej niebezpieczny od gwałtownego podwyższenia poziomu wody. Rybitwy czarne zwykle przystępują do lęgów już pod koniec maja chociaż niekiedy okres składania jaj może się przesunąć o dwa - trzy tygodnie. Obecnie na Zbiorniku pojawiły się już pierwsze młode w koloniach co napawa optymizmem na bardzo udany sezon lęgowy tego gatunku tutaj. W trakcie liczenia rybitw czarnych dodatkowo wykoszona została platforma lęgowa dla rybitw rzecznych. Była to również możliwość do zaobserwowania innych ciekawych gatunków występujących na Zbiorniku.
Źródło:
Janiszewski T., Podlaszczuk P., Wężyk M., Wojciechowski Z. 2016. Czerwona Księga Ptaków Ziemi Łódzkiej. Towarzystwo Przyrodników Ziemi Łódzkiej. Łódź.
Wilk T., Chodkiewicz T., Sikora A., Chylarecki P., Kuczyński L. 2020. Czerwona lista ptaków Polski. OTOP, Marki.
https://monitoringptakow.gios.gov.pl/aktualnosci/nowe-programy-monitoringu-ptakow-polski.html
http://ptaki.info/rybitwa_czarna